ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ.
Η εξημέρωση του θηρίου! Η πως αλλιώς επαγγελματικά compression drivers, κόρνες του ενός μέτρου, συνολικό ύψος ηχείου περί το 2,30 μέτρα, τάξη D, 700 κιλά σύνολο, καλούνται να συνεργαστούν σε high end καταστάσεις.
Γνωρίζαμε πως αποδίδει η κόρνα των μεσαίων (220 κύκλων-TAD 4001). Την χρησιμοποιούμε στον Δαίδαλο. Την δε μικρότερη των 880 κύκλων, την δουλεύουμε στον Ίκαρο. Από αυτές τις υλοποιήσεις διδαχθήκαμε ότι όσο μεγαλύτερη είναι μία κόρνα, τόσο περισσότερο αναδεικνύονται οι αρετές της, που είναι τα δυναμικά, η ενέργεια, και η αληθοφάνεια . Σε ένα πείραμα που κάναμε με την κόρνα του ενός μέτρου, τρομάξαμε από την επαλήθευση της θεωρίας . Είχαμε το 8’’ μεγάφωνο ενωμένο σε μουσική. Όταν το πλησιάζαμε με τα χέρια μας στην είσοδο της κόρνας, νοιώθαμε αντίσταση, δυσκολία να το κουμπώσουμε, λόγω προσαρμογής του διαφράγματος στην σύνθετη αντίσταση της κόρνας. Στην μία περίπτωση το μεγάφωνο έβλεπε το φορτίο του αέρα, ενώ στην άλλη έβλεπε το φορτίο της κόρνας του ενός μέτρου. Η άλλη έκπληξη ήταν το πόσο διαφοροποιείται ο ήχος πριν και μετά. Το 8’’ απέκτησε τέτοια ενέργεια που νόμιζες ότι έπαιζαν μερικά 15’’ μαζί. Απλή επαλήθευση της θεωρίας!
Κάτι άλλο βασικό, που μάθαμε, ήταν η διαδικασία στρωσίματος των drivers. Εδώ αναφερόμαστε σε επαγγελματικά drivers που οι μέσες στάθμες ισχύος είναι 80 βαττ. Κουμπωμένα στις κόρνες τους η τυπική μέση ευαισθησία είναι 105 db/w/m. Είναι κατανοητό ότι σε συνθήκες σπιτικής ακρόασης, δεν υπάρχει περίπτωση να χρειασθούν άνω των 10 βαττ. Σύνολο. Γιατί τα μεσαία και τα πρίμα χρειάζονται ακόμα λιγότερα. Ίσως 3-5 βαττ. Με τέτοια όμως ισχύ, δεν πρόκειται να στρώσουν ποτέ. Είναι σαν να προσπαθούμε να στρώσουμε 12κύλινδρο κινητήρα με όριο στροφών 9000 rpm, κάνοντας τον κύκλο μίας πλατείας.
Όλα λοιπόν τα drivers, κλείνονται σε μονωμένο θάλαμο και στρώνονται για 2-3 ημέρες. Και πάλι διαπιστώνουμε ότι τα θηρία αυτά στρώνονται για έναν χρόνο ακόμα!!
Αφού λοιπόν μονταρίστηκαν, με την βοήθεια άλλων 2 ατόμων, ήρθε η ώρα της επιλογής των παθητικών υλικών των φίλτρων. Τα φίλτρα είναι όλα πρώτης τάξης. Όλα τα drivers έχουν μία ωφέλιμη περιοχή λειτουργίας. Έξω από αυτή δεν δουλεύουν γραμμικά, αυξάνονται οι παραμορφώσεις, χαλάει η φασική και συχνοτική απόκριση και παρουσιάζουν κωδωνισμούς. Είναι στην κρίση του κάθε σχεδιαστή, η επιλογή της κλίσης των φίλτρων, ώστε να μην μπαίνουν μέσα στην ακουστή περιοχή όλα αυτά τα σκουπίδια. Εδώ, επειδή υπάρχουν πολύ μεγάλα περιθώρια, δηλαδή δουλεύουν σε μικρό μέρος της ωφέλιμης περιοχής, μπορούμε να δουλέψουμε φίλτρα πρώτης τάξεως. Τα οποία έχουν σαφή πλεονεκτήματα στο πεδίο του χρόνου. Σημειώνουμε ότι η επιλογή αυτή δεν είναι πανάκεια. Σε άλλα ηχεία της σειράς μας, με ίδια drivers και κόρνα, αναγκαζόμαστε να δουλέψουμε ανώτερη τάξη, γιατί παίζουν σε μεγαλύτερη περιοχή συχνοτήτων.
Ένα άλλο θέμα είναι η επιλογή των παθητικών υλικών των φίλτρων. Αναφερόμαστε στα πηνία και στους πυκνωτές . Και εδώ τα πράγματα είναι συμβιβαστικά και θέμα ταιριάσματος με τα συνοδά μηχανήματα. Στα πηνία τα πράγματα είναι σχετικά απλά. Τα πηνία καθαρού χαλκού από foil, έδωσαν τα καλύτερα αποτελέσματα. Στους πυκνωτές τα πράγματα μπλέκονται περισσότερο. Teflon, metalized polypropylene, paper in wax and paper in oil, non polarized, με αυτή την σειρά ποιότητας είναι ό,τι καλύτερο. Φυσικά υπάρχουν διαφορές από κατασκευαστή σε κατασκευαστή. Δυστυχώς και ευτυχώς το ηχείο αυτό μοιάζει με χειρουργικό νυστέρι. Είναι τόσο αποκαλυπτικό, που στο τέλος αγχώνεσαι και αναρωτιέσαι για τον πυκνωτή. Ακούς τα υλικά των φίλτρων!
Ανυπομονούμε την στιγμή που όλα αυτά θα φύγουν και θα παίξει ενεργά. Προς το παρόν μαθαίνουμε τι ενισχυτικά ταιριάζουν περισσότερο στην κάθε μονάδα. Single ended, push pull, OTL, Bipolar, Mosfet, Hybrid?? Αυτή την εποχή δοκιμάζονται στο Spice κάποιες σχεδιάσεις και ελπίζουμε σε έναν χρόνο να παίζει ενεργά.
Οι συχνότητες είναι 100/800/1000 κύκλοι και η τελική ευαισθησία 106 db/w/m στα 8 ωμ. Επίσης να σημειωθεί ότι έγινε σημαντική δουλειά στην εξομάλυνση της σύνθετης αντίστασης όλων των μονάδων. Μπορεί το φίλτρο αυτό καθ’ εαυτό να είναι απλό, εάν όμως δεν γίνει εξομάλυνση της σύνθετης αντίστασης, δεν ισχύει κανένας τύπος υπολογισμού φίλτρου. Όλοι οι τύποι υποθέτουν ότι η μονάδα έχει σταθερή αντίσταση. Κάτι που στην πράξη ισχύει μόνο για μονάδα τύπου ribbon. Όλες οι άλλες χρειάζονται εξομάλυνση. Κι εδώ τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Διότι η σύνθετη αντίσταση ενός μεγαφώνου, εξαρτάται και από τα μηχανικά χαρακτηριστικά του. Τα οποία έχουν μεγαλύτερη κατασκευαστική ανοχή από τα ηλεκτρικά του. (το πηνίο). Οι διαφορές είναι τεράστιες. Δεν μπορούμε να βασιζόμαστε στα διαγράμματα των κατασκευαστών. Κι αυτό ας το προσέξουν όσοι σχεδιάζουν ηχεία και φίλτρα. Ακόμα κι αν υποθέταμε ότι είναι όλα ίδια, που δεν είναι, σημειώστε κάτι ακόμα. Μόλις τοποθετηθεί η μονάδα στο ηχείο, μόλις δηλαδή φορτισθεί, η σύνθετη αντίσταση αλλάζει. Αυτός είναι ένας λόγος που ένα ηχείο παίζει αλλιώς στον ένα χώρο, κι αλλιώς σε άλλον.) Αλλάζει η φόρτισή του.
Εμείς κουμπώνουμε την μονάδα στην καμπίνα η στην κόρνα, την τοποθετούμε σε έναν μέσο χώρο που θα παίξει, έτσι ώστε να πάρουμε μέτρηση αντίστασης της συγκεκριμένης μονάδας, στο συγκεκριμένο ηχείο. Επάνω δε στο ηχείο, γίνεται η εξομάλυνση της αντίστασης, κάνοντας πρώτα εξομοίωση και βελτίωση μέσω προγράμματος και μετά πειραματική επιβεβαίωση. Αφού πάρουμε τα προσδοκώμενα, κουμπώνουμε το φίλτρο.
Η συγκεκριμένη διαδικασία, δίνει τεράστιες διαφορές και αποτελέσματα σε όλων των ειδών τα ηχεία. Απλά, θα πρέπει να γίνεται βελτιστοποίηση και μέτρηση κάθε μονάδας, κάθε ηχείου χώρια. Καθόλου εμπορικό και παραγωγικό.
Συνεχίζεται.
